وضعیت ترافیک دریایی(AIS) | سازمان بنادر و دریانوردی

وضعیت ترافیک دریایی (AIS)

وضعیت ترافیک دریایی (AIS)

سیستم شناسایی اتوماتیک اطلاعات Automatic Information System (AIS)

براساس مدارک و مستندات بین المللی موجود ، برای نخستین بار درسال 1977 میلادی ، سازمان بین المللی دریانوردی ( IMO) ، سیستم شناسایی اتوماتیک اطلاعات ( AIS) را بصورت گسترده تعریف و توصیه نمود. براساس این توصیه ،AIS باید ایمنی در دریا را با کمک به دریانوردی شناورها، محافظت محیط زیست و عملکرد بهینه VTS تامین نماید. بهره گیری از سیستم AIS بین شناورها برای جلوگیری از برخورد و تصادف در دریا و همچنین در آبهای ساحلی بعنوان ابزاری برای بدست آوردن اطلاعات شناورها و محموله آنها و بعنوان ابزاری برای سیستم کنترل ترافیک دریایی VTS و مدیریت ترافیک دریایی تعریف شده است. در سال 1988 براساس توصیه این سازمان، اغلب منابع تحقیقاتی و توسعه ای جهان R&D) ) به صورت منفرد و یا گروهی، براساس یک سازماندهی منظم بطریقی که استاندارهای مختلف ازجمله ITU ، IEC و NMEA (National Marine Electron in association رعایت شوند، تحقیقات بین المللی را برای دستیابی به تکنولوژی خاص AIS آغاز نمودند.

در سال 2000 ، الحاقیه به پیمان SOLAS توصیه نمود که AIS باید بصورت اتوماتیک برای ایستگاه های ساحلی، اطلاعات مربوط به شناورها و هواپیماها، شامل مشخصات شناسنامه ای ، سمت ، سرعت ، وضعیت دریا و دیگر اطلاعات مربوط به ایمنی را تامین نمایند. از سوی دیگر سیستم توصیه شده بایستی بتواند اینگونه اطلاعات را بصورت اتوماتیک از شناورهای مجهز به این سیستم دریافت ، نمایش و ردیابی نموده و اطلاعات را بوسیله امکانات ارتباطی به ایستگاه های ساحلی مد نظر نیز منتقل نماید.

از این رو از دستگاه الکترونیکی ((AIS استفاده می شود.

این دستگاه حتما" شامل موارد زیر می باشد:

1- (GNSS) Global Navigation Satellite System

2- میکروپروسسور

3- فرستنده وگیرنده .VHF.FM

در حقیقت میکروپروسسور اطلاعات را از سنسورهای شناور دریافت وآنها را به سیگنال های دیجیتال تبدیل نموده وسپس بصورت اتوماتیک پخش می نماید.

حال اگر اطلاعات بیشتری پخش و دریافت شود میکروپروسسور اطلاعات دریافتی را برای نمایش دهنده اماده می نماید. هرسیستم برنامه زمانبندی ارسال اطلاعات خود را تعیین و درصورت وجود چند ایستگاه درحال ارسال، بطریقی برنامه ریزی مینماید که ایستگاهها بصورت همزمان ارسال ننمایند.

این منطق ((SELF-ORGANIZED اجازه می دهد که یونیتهای مختلف AIS همزمان اقدام به ارسال اطلاعات نموده بدون اینکه بر روی دیگری اختلال ایجاد نمایند. انتشار اطلاعات برروی دو کانال VHF که به2250 Time slot تقسیم شده اند صورت می پذیرد. از طرفی دیگر یک سیستم واسط استاندارد ( IC661162-1 ) و یا (NMEA 0183) بهره برداری از روشهای نمایش را ارائه می دهد.

وظیفه اصلی سیستم

وظیفه اصلی این سیستم تبادل اطلاعات میان یگانهای شناور با یکدیگر و با ایستگاه ساحلی می باشند . از مزایای نصب این سیستم می توان موارد زیر را بر شمرد .

· سهولت بیشتر در شناسایی شناورها

· سهولت در رهگیری شناور های سطحی

· مبادله اطلاعات ضروری میان کشتیها بدون دخالت انسان و بطور خودکار

· کاهش ترافیک بر روی باندهای VHF

· افزایش اطلاعات فرمانده و افسران نگهبان پل فرماندهی از وضعیت پیرامونی خود

وضعیت پیرامونی به وسیله دستگاه AIS نصب شده بر روی کشتی بصورت دائمی به سایر شناوره ها و ایستگاهای رادیویی ارسال و همچنین اطلاعات ارسالی از سایر شناورها را دریافت می شود. اطلاعات دریافتی می توانند بر روی صفحه نمایشگر کامپیوترهای شخصی، NOTE BOOK و یا رادار نمایش داده شوند . بر اساس قوانین سولاس کلیه کشتیهای مسافربری و نفت کشها و سایر کشتیها می بایست تا تاریخ یکم جولای 2007 به این سیستم مجهز میشدند . بر اساس همین قوانین کلیه شناورهای تردد کننده در آبهای داخلی نیز می بایست تا جولای 2008 به سیستم AIS مجهز شده اند.

اطلاعاتی که توسط این سیستم ارسال می گردد به سه دسته تقسیم می شوند .

الف ) اطلاعات ثابت : این اطلاعات پس از نصب دستگاه در آن ثبت شده و تنها در صورت ایجاد تغییرات در ساختار کشتی و یا نحوه ثبت آن در IMO می بایست اصلاح گردد . این اطلاعات عبارتند از :

کد MMSI

نام و علامات خطاب ( CALL SIGHN )

شماره IMO

طول و عرض شناور

محل نصب آنتن GPS بر روی کشتی

ب) اطلاعات متغییر یا دینامیکی اطلاعات است که بطور مداوم و در خلال روشن بودن دستگاه تصحیح گردیده و شامل موارد زیر می باشد .

موقعیت شناور

زمان جهانی UTC

مسیر حرکت نسبت به کف دریا

سرعت حرکت نسبت به کف دریا

هدینگ (راه جایرو )

وضعیت کشتی از نظر قوانیین راه ( در حال حرکت ، در لنگر ، خارج از کنترل ، محدودیت در مانور ، متصل به بویه ، محدودیت بدلیل آبخور ...)

سرعت یا نواخت گردش شناور

ج) اطلاعات مرتبط با برنامه حرکت کشتی

این اطلاعات عبارتند از :

آبخور کشتی

کالا و مواد خطرناک در کشتی

مقصد شناور و زمان رسیدن به آن

مسیرهای حرکت و نقاط چرخش

نحوه کار سیستم AIS

این سیستم مشتمل بر یک فرستنده VHF ، دو گیرنده VHF TDMA (Time Division Muktiple Access) ، یک گیرنده VHF DSC ، سیستم های استاندارد ارتباطات مخابرات الکترونیکی دریایی و سنسورهای مربوطه میباشد . موقعیت و اطلاعات زمانی عموماً توسط یک گیرنده سیستم کمک ناوبری ماهواره ای نظیر GPS ( مشتمل بر یک گیرنده )GNSSفرکانس متوسط جهت دستیابی به موقعیت دقیق در آبهای ساحلی و سرزمینی) به سیستم اعمال میگردد . دیگر اطلاعاتی که توسط سیستم AIS پخش میگردد ، بصورت الکترونیکی از دیگر تجهیزات موجود در روی کشتی و از طریق سیستمهای ارتباطی استاندارد موجود دریافت میگردد . اطلاعات هدینگ ، مسیر و سرعت نسبت به کف عموماً در تمام کشتیهای مجهز به سیستم AIS وجود دارد . اطلاعات دیگری نظیرزوایای رول ، پیچ و هیل ، سرعت چرخش ، مقصد و ETA نیز باید به سیستم تغذیه گردد .

فرستنده صوتی AIS صرف نظر از اینکه کشتی در آبهای ساحلی ، سرزمینی و یا آبهای آزاد باشد بصورت داخلی و بطور مداوم کار میکند . فرستنده ها از مدولاسیون 9.6 kb GMSK FM روی کانالهای 25 و یا 5/12 کیلو هرتز استفاده میکنند . هرچند تنها یک کانال رادیو برای این منظور مورد نیاز میباشد ,ولی هر ایستگاه روی دو کانال رادیویی اقدام به ارسال و دریافت مینماید و این امر بمنظور جلوگیری از مشکلات ناشی از تداخل و همچنین جهت امکان پذیر شدن انتقال بین کانالها جهت جلوگیری از دست دادن ارتباط با دیگر کشتیها میباشد .

برد این سیستم مشابه دیگر تجهیزات که در باند فرکانسی VHF کار میکنند میباشد و ذاتاً بستگی به ارتفاع آنتن دارد با توجه به آنچه ذکر گردید انتظار میرود برد این دستگاه بین 20 الی 30 مایل باشد که با بهره گیری از ایستگاه های تکرار کننده میتوان این برد را افزایش داد .

سایت Online Marine Traffic

سایت Marine Traffic انگلستان در حال حاضر وضعیت ترافیک دریایی را در مناطق دریایی کشور و سایر نقاط جهان به صورت online تحت پوشش قرار داده است و اطلاعات مختلف AIS Marine Network را به طور زنده از کشور هایی که در این زمینه اعلام همکاری نموده اند میگیرد و بر روی شبکه قرار میدهد. اطلاعاتی که در این پایگاه ها قابل دسترسی میباشد عبارتند از :

SHIP NAME

VESSEL TYPE

SPPED

COURSE

DESTINATION

ETA (UTC)

CURRENT PORT

CURRENT AREA

POSITION RECEVIED (UTC)

جهت ارتباط مستقیم با سایت مربوطه، لطفا اینجا کلیک کنید. MARINE TRAFFIC ONLINE

طبقه بندی سیستم های AIS

· سیستم AIS به چهار گروه (Class) تقسیم می شوند:

1- کلاس A

این اطلاعات AIS شامل اطلاعات استاتیکی، دینامیکی و اطلاعات مربوط به سفر می گردد.

سفر	دینامیک	استاتیک
آبخور شناور	موقعیت شناور	شماره IMO
محموله خطرناک	زمان UTC	CALL SIGN & NAME
مقصد و ETA	مسیر برروی زمین COG	طول و عرض
	سرعت نسبت به زمین SOG	نوع شناور
	سمت HEADING	محل موقعیت آنتن ثابت
	وضعیت دریانوردی
	نوع چرخش ROT

درماه دسامبر سال 2000 میلادی ، IMO الحاقیه ای به شماره Res.MSC73/21-add.2 را به SOLAS اضافه نمودند که شامل تناژ شناورها برای مراتب نصب AIS می گردد. این الحاقیه شامل کلیه شناورهای بالای 300 تن درسفرهای بین المللی ، کشتی های باربری سنگین تر از 500 تن درمسیرهای غیر بین المللی و همه کشتی های مسافربری گردیده که از اول ماه جولای 2002 به آب انداخته شدند. تقسیم بندی کشتیها بر اساس این گروه به شرح ذیل است:

1-1. کشتی های مختلف در مسیرهای بین المللی

· کشتی های مسافربری با هرتناژ قبل از اول ماه جولای 2003.

· شناورهای تانکر تا قبل از اولین بازرسی ایمنی و یا قبل از اول ماه جولای 2003.

· کشتی های دیگر به جز مسافربری و تانکرها

2-1. کشتیهای باری درمسیرهای بین المللی

· کشتی های سنگین تر از 50000 تن قبل از اول جولای 2004

· کشتی های سنگین تر از 10000 تن وزیر 50000 تن قبل از اول جولای 2005.

· کشتی های سنگین تر از 3000 تن و زیر 10000 تن قبل از اول جولای 2006 .

· کشتی های سنگین تر از 300 تن و زیر 3000 تن قبل از اول جولای 2007.

3-1. کلیه کشتیها درمسیرهای داخلی

· کلیه شناورها تا قبل از اول ماه جولای 2008.

2- کلاس B

برای شناورهایی که عضو سولاس نمی باشند و گروه A را رعایت نمی کنند، باید از استاندارد بین المللی ( IEC 62287 ) که در سال 2003 ابلاغ شده است پیروی نمایند. فرق کلاس B با بقیه در این است که برخی از اطلاعات را ارسال نمی نمایند مانند نرخ چرخش ROT ، آبخور، وضعیت دریانوردی ، مقصد و ETA و.....

البته هنوز تاریخ دقیق و اجباری برای تجهیز این گونه شناورها درقوانین بین المللی تعیین نشده است .

3- کلاس C (کلاس جستجو و نجات دریایی)

این کلاس AIS دراصول راهنمای IALA کاملا" برای استفاده جستجو و نجات دریایی (SAR) بعنوان یک وسیله کمک ناوبری تعریف شده است که البته قید گردیده است که هواپیمای SAR نیز می تواند به این سیستم مجهز شود. تحقیقات در این زمینه کماکان ادامه دارد و هنوز وضعیت نهایی برای آن تعریف نشده است .

4- کلاس D

این کلاس AIS یا Aids to Navigation نقش اساسی را در مدیریت کنترل شناورها ایفا می نماید. این کلاس می تواند نقش اولیه را در تشکیل کانالهای رادیویی ایستگاه AIS ، بعنوان یک تکرارکننده، انتشار دهنده و دوباره اطلاعات دریایی را از دیگر ایستگاه ها دریافت نماید.

اهداف کاربری این سیستم عموما" بشرح ذیل می باشد:

1- Vessel Collision Avoidance

2- کمک ناوبری شناورها

همانگونه که در IALA GUIDE-LINE نیز آمده ، اخطار داده شده است که ضرورتی جهت نصب تجهیزات AIS برای کلیه شناورها نبوده وحتی اگر به AIS مجهز هستند دربعضی شرایط بایستی سیستم موصوف را خاموش نگاه دارند. یکی از دلایل عمده در این زمینه تبادل حجم وسیع اطلاعات در شرایط خاص بوده که خود می تواند موجب بروز اختلالات رادیویی گردد.

لازم به یاد آوری است که هرچند زمان نصب AIS مشخص و برای کشورهای متعاهد الزام آور شده است لیکن بدلیل تجربه اندک کاربردی آن ، بدون شک اینگونه سیستم های الکترونیکی تغییرات بنیادی را درپی خواهند داشت و به همین دلیل سازمان بین المللی MO از کمیته ( MSC ( Maritime Safety Committee درخواست نموده است تا تجدید نظرهای لازم را درکلیه قطعنامه های موجود در این زمینه بعمل آورده وتغییرات احتمالی بهینه را پیشنهاد نماید.

مسلما" دریانوردان با تجربه و کارآمد از این دستگاه بعنوان ابزارکمکی استفاده کرده و هرگز بعنوان پدیده ای مستقل برای جلوگیری از تصادم و... استفاده نخواهد نمود.

از سوی دیگر ، شرکت های معتبر جهانی سازنده این نوع دستگاها نیز ، همزمان با پیشرفت علوم و فناوری و کسب تجربه ، تغییرات بهینه را در راستای رفع کمبودها اعمال خواهند نمود.